محمّد بن مرتضی بن شاه محمود ملقّب به محسن از بزرگترین علمای امامیه قرن یازدهم هجری است. وی به سال 1006 هجری قمری در کاشان به دنیا آمد. پدرش از علما و بزرگان کاشان بود و کتابخانه بزرگی داشت. از آثار او می توان شرح زبدة الاصول را نام برد. آقا بزرگ نسخه هایی را به خط او رؤیت کرده است. فیض در اوان صبا شور تحصیل کمال در سر افکند و درد طلب در دل پدید آورد. مدّتی در خدمت خال بزرگوارش- که ممتاز عصر خود بود- در کاشان به تحصیل علوم دینی ظاهری اشتغال داشت و تفسیر و حدیث و فقه و اصول دین و آنچه موقوف علیه آن بود از عربیت و منطق فرا گرفت.

در بیست سالگی به سال 1026 ق. برای تحصیل علوم باطنی به مقتضای اطلبوا العلم و لو بالصین، متوجّه اصفهان شد و در آنجا به خدمت جمعی از فضلا مشرف گردید. امّا کسی را نیافت که از علم باطن خبری داشته باشد. علم ریاضی و غیره را در همانجا آموخت و چون شنید سید ماجد بحرانی (ف. 1028 ق) در شیراز است جهت فراگیری علم حدیث به شیراز رفت. در خدمت وی به سماع و قرائت و متعلقات آن پرداخت تا آنکه فی الجمله بصیرتی در علم حلال و حرام و سایر احکام حاصل کرد و از تقلید کسان مستغنی شد.